CBSE vs State Boards In Marathi | आपल्या मुलाचं शालेय प्रवेश कोणत्या शाळेत करावे?

CBSE vs State Boards In Marathi | आपल्या मुलाचं शालेय प्रवेश कोणत्या शाळेत करावे?

पालकत्वाबाबत अजूनही काही पालकांचे गोंधळ आहेत आणि त्याचा परिणाम मुलांच्या भविष्यावर होऊ शकतो, त्यापैकी बहुतेक पालकांना याचा काही फरक पडत नाही. परंतु तरीही प्रत्येक व्यक्तीने शिक्षण हा अत्यंत महत्त्वाचा विषय मानला पाहिजे, कारण शिक्षणच ठरवते की तुमचे मूल आयुष्यात किती प्रगती करेल. शिक्षणाचे महत्त्व कधीही कमी लेखू नये .

आपल्या मुलासाठी शैक्षणिक मंडळ (education board) निवडणे हे भारतीय पालकांसमोरील सर्वात मोठे आव्हान आहे. देशभरात बरेच पर्याय आणि शाळा उपलब्ध आहेत, त्यामुळे निवड करणे कठीण असू शकते. Marathi Information about How to choose kids education board .

केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळ (Central Board of Secondary Education), इंडियन सर्टिफिकेट ऑफ सेकेंडरी एज्युकेशन (Indian School Certificate Examinations) आणि राज्य मंडळ (State board ) शाळा , जिथे पालक राहतात . प्रत्येक शाळेचे काही फायदे आणि तोटे आहेत परंतु ये लेखात मी CBSC VS State Board School Comparison In Marathi केले आहे.

संपूर्ण देशभरातील राज्यात अनेक राज्यस्तरीय शाळा आहेत, ज्या मुलांच्या पात्रतेनुसार मुलस्तरावर शिक्षण देतात.

राज्यस्तरावरील जास्त शाळा मुख्यतः त्या राज्यातील भाषेत शिक्षण देतात. त्या राज्याच्या विविध भाषांचा समावेश जास्त करून असतो. अशा शाळांना बरेचदा सरकारी सेवक प्राधान्य देतात. ज्या पालकांना कमी फी द्यायची आहे आणि त्यांच्या मुलांना अभ्यासासोबत विविध क्रियापटात भाग घेण्यासाठी प्रोत्साहित करायचे आहे त्यांच्यासाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.

हे देखील वाचा: Which School Is Better CBSC or State Board In Marathi

CBSE vs State Boards Which is Better for Future

CBSC किंवा State Board कोणते School चांगले आहे? Which is Best School Board In Marathi

1)  उच्च शिक्षण (High Education ): 

• भविष्यासाठी अभ्यासक्रम विकसित करताना CBSE हा एक चांगला पर्याय आहे.
• राज्य परीक्षा (State Exam ) पेक्षा CBSC परीक्षेचा अभ्यास करणे अधिक कठीण आहे.
• अभियांत्रिकी आणि वैद्यकीय साठी (Engineering and Medical), प्रवेश परीक्षा CBSE अभ्यासक्रमावर आधारित असतात, त्यामुळे जर तुमच्या मुलाला IIT किंवा AIIMS सारख्या सर्वोच्च संस्थेत शिक्षण घ्यायचे असेल, तर CBSE हा नक्कीच सर्वोत्तम मार्ग आहे. (Education Difference between CBSC Board Vs State Board In Marathi)
• CBSC शाळा मुलांना अशा प्रकारे तयार करतात की ते कोणत्याही महाविद्यालयीन आणि कठीण प्रवेश परीक्षांसाठी तयार होतात.
• परंतु State Board विध्यार्थांकडून अभ्यास का घोकंपट्टी ने करून घेतात , त्यामुळे जर concept समजून कठीण परीक्षांसाठी तयार ह्यायचं असेल तर CBSC हे योग्य पर्याय आहे.
• State Board मुख्यत्वे संकल्पनेतील मूलतत्त्व समजून घेण्याऐवजी फक्त पाठांतर करायची प्रवृत्ती बाळगतात. त्यामुळे विद्यार्थ्यांना परीक्षा कठीण देखील जातात.

2) अभ्यासक्रम: (Syllabus Difference between State Board And CBSC Board In Marathi )

• State Board च्या तुलनेत CBSE अभ्यासक्रम आव्हानात्मक आहे.
• CBSE शाळेत शिकण्याचा फायदा म्हणजे तुम्हाला राज्य बोर्डाच्या परीक्षांची चिंता करावी लागणार नाही.
• CBSC board IIT JEE आणि NEET या परीक्षा आयोजित करत असल्याने, या परीक्षा crack करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या मूलभूत गोष्टी तुम्हाला लवकरच समजतील.
• तथापि, राज्य मंडळासाठी प्रत्येक राज्याची स्वतःची शिक्षण प्रणाली आहे.
• राज्य मंडळाच्या परीक्षा देखील विद्यार्थ्यांना उत्तीर्ण होणे कठीण आहे कारण शिक्षणाचा गंभीर विचार लागू करण्याऐवजी आणि वापरण्याऐवजी, राज्य बोर्ड शिक्षण रॉट लर्निंगवर (घोकंपट्टी शिक्षण) भर देते.
• विज्ञान, गणित आणि अनुप्रयोग-आधारित (application-based subjects) विषयांचा अभ्यास करणे हा CBSE चा भाग आहे.
• CBSC शिक्षणाचे माध्यम म्हणून इंग्रजी आणि हिंदी या भाषांचा वापर करते.
• राज्य मंडळाचे विषय प्रादेशिक भाषा (Regional Language ), संस्कृती आणि राज्याला लागू असलेल्या बाबींवर लक्ष केंद्रित करतात.
• इंग्रजी आणि प्रादेशिक भाषा या State Board च्या प्राथमिक भाषा आहेत.

3) शिकणे : (Learning Concepts Of CBSC Board And State Board In Marathi )

• शिक्षणाच्या संकल्पनेत, CBSE संकल्पना समजून घेण्यास प्रोत्साहन देते, तर State Board संकल्पना लक्षात ठेवण्यावर भर देतात.
• CBSE वर आधारित परीक्षा प्रणालीमध्ये विद्यार्थ्याला प्रश्नाचे उत्तर देण्यासाठी संकल्पना समजून घेणे आवश्यक आहे.
• स्टेट बोर्ड परीक्षा यशस्वी होण्यासाठी तुम्हाला संकल्पना लक्षात ठेवणे आणि परीक्षेत लागू करणे आवश्यक आहे.
• विद्यार्थ्याला ही संकल्पना प्रत्यक्षात समजते की नाही हे त्या व्यक्तीवर अवलंबून असते.

4) अतिरिक्त क्रियाकलाप: (Extra curriculum Activities In CBSC And State Board In Marathi ):

• हे शाळेवर अवलंबून असते की कोणते अतिरिक्त उपक्रम दिले जावे.
• बहुतेक CBSC शाळांमध्ये हे उपक्रम अनिवार्य आहेत.
• खरं तर, CBSC शाळा या उपक्रमांच्या बाबतीत कोणत्याही बोर्डापेक्षा खूप उत्कृष्ठ आहेत.
• मात्र, state board या उपक्रमांना प्राधान्य देत नाहीत.
• शाळा विविध उपक्रमांना प्राधान्य देतात.
• अशा काही शाळा आहेत ज्या या उपक्रमांना प्राधान्य देतात आणि काही नाहीत.

5) आंतरराष्ट्रीय व्याप्ती: (International Scope For CBSC Board Students And State Board Students In Marathi )

• दोन्ही बोर्डांची मुले परदेशात शिक्षण घेण्यास पात्र आहेत कारण त्यांच्यापैकी अनेकांना परदेशात उच्च शिक्षण घ्यायचे असते .
• यामध्ये , CBSE बोर्डाच्या विद्यार्थ्यांना स्टेट बोर्डच्या विद्यार्थ्यांच्या तुलनेत मोठा फायदा आहे कारण CBSE विद्यार्थी nursery स्तरापासून इंग्रजी शिकत असतात आणि त्याच बरोबर प्रादेशिक विषयांवर (Foreign Language ) वर देखील अधिक लक्ष केंद्रित करतात.
• याउलट State Board मध्ये फक्त इंग्रजी व प्रादेशिक भाषेवर भर दिला जातो .
• CBSC Board विद्यार्थ्यांना त्यांचा भविष्यात आंतरराष्ट्रीय स्तरावर संधी मिळेल कि नाही याचा विचार न करता आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही चांगली कामगिरी करण्यासाठी त्यांना तयार करतात.

CBSE बोर्डाचे फायदे आणि तोटे
(Advantages And Disadvantages of CBSC Board School In Marathi)

फायदे: ( Advantages Of CBSC Board In Marathi)

● हा अभ्यासक्रम भारतात मोठ्या प्रमाणावर फॉलो केला जातो आणि म्हणून तो मोठ्या प्रमाणावर स्वीकारला जातो.
● भारतातील उच्च शिक्षणासाठी अनेक महत्त्वाच्या चाचण्या CBSE अभ्यासक्रमाशी, त्यांच्या प्रासंगिकतेशी आणि लोकप्रियतेच्या परिणामांशी जोडल्या गेल्या आहेत.
● CBSE चा अभ्यासंक्रम संपूर्ण देशात एकसारखा असल्यामुळे मुलांना ह्या शिक्षणाचा त्रास होत नाही, त्यामुळे देशभर प्रवास करणाऱ्या कुटुंबांसाठी ते योग्य आहे.

तोटे: (Disadvantages OF CBSC Board In Marathi)

● कला संबंधी जास्त पर्याय विध्यार्थ्यांसाठी उपलब्ध नाहीयेत.
● राज्य अभ्यासक्रमाच्या विद्यार्थ्यांसाठी राज्यांतर्गत महाविद्यालयांमध्ये राज्य अभ्यासक्रमाच्या विद्यार्थ्यांच्या तुलनेत CBSC च्या विध्यार्थ्यांना कमी जागा आहेत.

राज्य मंडळाचे फायदे आणि तोटे: (Advantages And Disadvantages of State Board School In Marathi)

फायदे: Advantage Of State Board In Marathi

● इतर शालेय शिक्षणाच्या खर्चाच्या तुलनेत, स्टेट बोर्ड शालेय शिक्षण स्वस्त आहे.
● हे विद्यार्थ्यांना अतिशय समर्पक अभ्यासक्रम देते.

तोटे: Disadvantage Of State Board In Marathi

● भक्कम अभ्यासक्रम असूनही, अनेक राज्य मंडळाचे अभ्यासक्रम कालबाह्य (outdated ) शिक्षण पद्धती वापरतात.
● ज्या शाळा राज्य-अनिदेशित अभ्यासक्रमांचे (state-mandated curriculums ) पालन करतात त्यांची शिक्षक गुणवत्ता तुलनेने कमी आहे.
● या शाळेत मोठ्या संख्येने विद्यार्थ्यांची नोंदणी केल्याने शिकणे आणि भरभराट होणे कठीण होऊ शकते.

शेवटी, कोणता बोर्ड निवडायचा हे तुमचे प्राधान्य आहे आणि विद्यार्थ्यांचे आणि तुमचे जीवन ध्येय काय आहे यावर अवलंबून आहे. जर तुम्ही अभियांत्रिकी किंवा वैद्यकीय (medical and engineering ) अभ्यासक्रम शोधत असाल तर CBSE हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. तुमची आवड विज्ञान किंवा वाणिज्य क्षेत्रात जास्त असल्यास तुम्ही IGCSE किंवा CISCE चा देखील विचार करू शकता.

चांगली शाळा निवडणे आणि ती कोणत्या education board ची हे देखील तितकेच महत्वाचे आहे जितकं दहावीनंतर कोणती शाखा निवडावी. शाळा निवडताना पालकांनी सीबीएसई आणि राज्य शिक्षण मंडळांमधील फरक पाहिला पाहिजे.

दोन्ही बोर्डांचे चांगले आणि वाईट गोष्टी असतात त्यामुळे सर्व घटक विचारात घेऊन निवड करावी. शैक्षणिक आणि वैयक्तिक विकासासाठी कोणते शैक्षणिक मंडळ योग्य आहे हे विद्यार्थी आणि पालक एकत्रितपणे ठरवू शकतात कारण यावर विद्यार्थ्यांचा वैयक्तिक विकास अवलंबून आहे. त्याच सोबत विद्यार्थ्यांची बौद्धिक पातळी देखील विचारात घ्यावी.

Comparison between ICSE vs State Board vs CBSE In Marathi

श्रेणी	CBSE	State Board	ICSE
Exams	All India Secondary School Examination, AISSE (Class X) and All India Senior School Certificate Examination, AISSCE (Class XII).	Class 10 -Secondary School Certificate (SSC)Class 12 – Secondary School Certificate (HSC)	CISCE (Council for the Indian School Certificate Examination). It conducts ICSE Examination (Class X Exam) and Indian School Certificate (ISC) Exam (Class XII Exam).
Difficulty Level	Moderate (मध्यम)	Easy (सोपे)	Difficult (अवघड)
Language (भाषा)	English & Hindi	English & regional languages	English, Hindi, Kanada, Tamil, Telugu and others
Grading System	Alphabetical (A,A+,B..)	Varies (वेगवेगळी)	Marks (गुण)
Internationally Recognized (आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यताप्राप्त)	Yes (आहे)	Varies (काही शाळा आहेत काही नाही )	Yes (आहे)
Syllabus (अभ्यासक्रम)	Moderate (मध्यम)	Easy (सोपे)	Difficult (अवघड)

 

 

Learn more about : Keiser University Student Admission Requirements