Menopause Information In Marathi । मेनोपॉज – रजोनिवृत्ती माहिती आणि लक्षणे

Menopause Information In Marathi स्त्रीच्या आयुष्यातील एक संक्रमणकालीन टप्पा जिथे ती तिच्या बाळंतपणापासून तिच्या आयुष्याच्या पुढच्या टप्प्यात जाते. menopause mahiti in marathi रजोनिवृत्ती- स्त्रियांच्या जीवनातील मासिकपाळी बंद होतो तो काळ (Menopause) हा एक मधूनच येणारा कालावधी आहे ज्यामध्ये अनेक आच्छादित अवस्था असतात. स्त्रियांमध्ये नैसर्गिक कारणांमुळे रजोनिवृत्ती, सामान्यतः 3 टप्प्यात होते. पहिला टप्पा म्हणजे पेरिमेनोपॉज (perimenopause), त्यानंतर दुसरा टप्पा – रजोनिवृत्ती (menopause) आणि रजोनिवृत्तीनंतरचा अंतिम टप्पा (post menopause).

रजोनिवृत्ती दरम्यान कोणते हार्मोनल बदल होतात? Hormonal Changes Occur during Menopause In Marathi

प्रभावित होणाऱ्या तीन मुख्य संप्रेरकांमध्ये (hormones ) ऑस्ट्रोजेन, प्रोजेस्टेरॉन आणि टेस्टोस्टेरॉन यांचा समावेश होतो.

ऑस्ट्रोजेन (Oestrogen) : संप्रेरक पातळी अनिश्चित बनते आणि पातळीमध्ये अत्यंत चढ-उतार येतात . आणि कालांतराने, ते शून्य पातळीवर घसरते.

प्रोजेस्टेरॉन (Progesterone) : एकदा ओव्हुलेशन प्रक्रिया थांबली कि ह्या हॉर्मोन ची पातळी देखील कमी होते .

टेस्टोस्टेरॉन (Testosterone) : ह्या हॉर्मोन चे उत्पादन चालू राहते परंतु कमी पातळीवर.


प्रीमेनोपॉज (Premenopause Information In Marathi )

रजोनिवृत्तीची शारीरिक लक्षणे तुमच्या शेवटच्या मासिक पाळीच्या काही वर्षापासूनच सुरू होतात. प्रीमेनोपॉज हा स्त्रीच्या fertile period च्या पहिल्या मासिक पाळीपासून शेवटच्या मासिक पाळीचा चा कालावधी आहे.

1. प्रीमेनोपॉज म्हणजे काय? What Is Premenopause In Marathi 

स्त्री चे रजोनिवृत्ती (menopause) पूर्वीचे संपूर्ण आयुष्य म्हणजे प्रीमेनोपॉज (premenopause). या टप्प्यात, स्त्रीला नियमित मासिक पाळी येते, तिला मुले होऊ शकतात आणि इस्ट्रोजेन (Oestrogen) आणि प्रोजेस्टेरॉन (Progesterone) सारखे सेक्स हार्मोन्स स्थिर संतुलन राखतात. रजोनिवृत्तीच्या अवस्थांतर (transition) ची सुरवात हि वयाच्या ४० शीच्या सुरुवातीच्या किंवा मध्यभागी होते.

2. प्रीमेनोपॉजची लक्षणे – Symptoms Of Premenopause In Marathi 
  • गरम लघवी ( Hot Flushes )
  • रात्री घाम येणे किंवा थंड चमक येणे
  • योनी कोरडेपणा – Vaginal Dryness
  • सेक्स दरम्यान अस्वस्थता
  • निद्रानाश – Insomnia
  • मळमळ
  • चिंता, चिडचिड, मूड बदलणे

 

पेरिमेनोपॉज – Information About Perimenopause In Marathi 

पेरिमेनोपॉज (perimenopause) रजोनिवृत्तीच्या 8-10 वर्षांपूर्वी सुरू होऊ शकते आणि अंडाशय हळूहळू कमी ऑस्ट्रोजेन तयार करतात. साधारणपणे वयाच्या 40 शीच्या सुरुवातीपासून ते रजोनिवृत्ती च्या अंतिम टप्प्यापर्यंतचा काळ. ऑस्ट्रोजेन मध्ये  घट झाल्यामुळे  महिलांमध्ये अनेक लक्षणे दिसून येतात. महिलांना मासिक पाळी चालू राहिल्यास गर्भधारणा होण्याची शक्यता असते.

1. पेरीमेनोपॉज म्हणजे काय? What Is Perimenopause In Marathi ? 

पेरीमेनोपॉज ही अशी वेळ आहे जेव्हा ओव्हुलेशन आणि प्रजनन क्षमता लक्षणीय प्रमाणात कमी होते. हार्मोन्स च्या पातळीत तीव्र घट दिसून येते परिणामी भावनिक आरोग्यावर (emotional health ) परिणाम होतो. ही अशी अवस्था आहे जेव्हा निराशाजनक दुष्परिणाम सुरू होतात आणि रजोनिवृत्ती संपेपर्यंत तसेच टिकून राहतात.

2. पेरीमेनोपॉजची लक्षणे- Symptoms Of Perimenopause In Marathi 
  • अनियमित मासिक पाळी
  • स्वभावातील सततचे बदल (Mood Swings)
  • गरम वाफा येणे (hot flashes)
  • स्तनाची कोमलता ( breast tenderness )
  • योनी कोरडेपणा
  • कमी लैंगिग क्षमता

नक्की वाचा : Menopause vs Pregnancy – Know the Symptoms

रजोनिवृत्ती- Information About Menopause In Marathi 

रजोनिवृत्ती एका विशिष्ट कालावधीला सूचित करते आणि ती म्हणजे तुमची शेवटची पाळी असते. एकदा का तुमची मासिक पाळी न येता सलग 12 महिन्यांचा कालावधी गेला की, तुम्ही रजोनिवृत्तीपर्यंत पोहोचलात आणि पेरीमेनोपॉजचा कालावधी संपला आहे.

1. रजोनिवृत्ती म्हणजे काय? What Is Menopause In Marathi ?

रजोनिवृत्ती म्हणजे जेव्हा स्त्रीला मासिक पाळी येणे थांबते. अंडाशय (ovary ) अंडी तयार करणे थांबवतात.

2. रजोनिवृत्तीची लक्षणे- Symptoms Of Menopause In Marathi 
  • कामवासना कमी होणे, मूड बदलणे, गरम लघवी
  • वजन वाढणे
  • लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण
  • केस गळणे आणि पातळ होणे
menopause symptoms in marathi
menopause symptoms in marathi

रजोनिवृत्तीनंतर- Information About Post Menopause In Marathi 

रजोनिवृत्तीनंतरच्या काही वर्षांनी, स्त्रियांमध्ये रजोनिवृत्तीची अनेक लक्षणे सहज दिसतात आणि वाढतात. ऑस्ट्रोजेनच्या कमी पातळीसह, स्त्रिया अनेक आरोग्य परिस्थितींना सामोरे जावे लागते .

1. पोस्ट-मेनोपॉज म्हणजे काय? What Is Post Menopause In Marathi 

तिसरा आणि शेवटचा टप्पा, पोस्ट-मेनोपॉज म्हणजे “मासिक पाळी संपल्यानंतर” चा काळ . हा काळ म्हणजे स्त्रीच्या शेवटच्या मासिक पाळी पासून ते आयुष्याच्या शेवटच्या टप्प्या पर्यंतचा काळ . मासिक पाळीशिवाय एक वर्षाच्या कालावधीनंतर योनिमार्गातून होणारा कोणताही रक्तस्त्राव हा असामान्य मानला जातो आणि वैद्यकीय सल्लामसलत करण्याचा सल्ला दिला जातो.

2. रजोनिवृत्तीनंतरची लक्षणे : Symptoms Of Post Menopause In Marathi 

काही सामान्य लक्षणे आहेत:

  • ठणका व वेदना
  • सतत गोष्टी विसरणे (Memory Lapses)

 

बहुतेक स्त्रियांना त्रास देणारा एक सामान्य प्रश्न म्हणजे “रजोनिवृत्ती कोणत्या वयात सुरू होते?”. At what age menopause starts In Marathi ?

रजोनिवृत्तीच्या वयातील अवस्थांतर लवकर किंवा 40 शी च्या मध्यात सुरू होते. स्त्रियामध्ये साधारणपणे 42 व्या वर्षी रजोनिवृत्तीची लक्षणे दिसू लागतात परंतु  काही स्त्रियांना त्यांच्या 40 च्या उत्तरार्धापर्यंत याचा अनुभव येत देखील नाही. तथापि, बहुतेक स्त्रिया वयाच्या  47 व्या वर्षी रजोनिवृत्तीची सामान्य लक्षणे अनुभवतात. 45 ते 55 वयोगटातील रजोनिवृत्ती, “नैसर्गिक” आणि सामान्य वृद्धत्व प्रक्रियेचा एक भाग मानली जाते. परंतु काही स्त्रियांना शस्त्रक्रिया हस्तक्षेपामुळे (surgical intervention) जसे कि अंडाशय काढून टाकणे किंवा अंडाशयांना नुकसान झाल्यामुळे (औषधोपचार किंवा केमोथेरपीमुळे) लवकरच  रजोनिवृत्तीचा अनुभव येतो. अकाली रजोनिवृत्ती (Premature menopause) म्हणजे जेव्हा रजोनिवृत्ती वयाच्या 40 व्या वर्षी  किंवा त्याहूनही आधी येते.

3. रजोनिवृत्तीनंतरचा धोका -Risk Associated with Post-menopause In Marathi 

रजोनिवृत्तीनंतरच्या टप्प्यावर, तुम्ही स्वत: मध्ये  पुन्हा प्राप्त ऊर्जा (regained energy ) आणि स्थिर हार्मोनल पातळीसह जीवन जगू शकता . परंतु त्याच्याशी निगडित  काही रिस्क आहेत आणि त्यांच्याबद्दल जाणून घेण्यासाठी वाचा:

  • ऑस्टियोपोरोसिस ( Osteoporosis In Marathi )

ऑस्ट्रोजेनची पातळी कमी झाल्यामुळे, स्त्रीची  हाडे ठिसूळ होण्याची शक्यता असते कारण ते हाडांच्या वाढीसाठी आणि देखभालीसाठी आवश्यक असते.

  • हृदयरोग (Heart disease)

रजोनिवृत्तीमुळे कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढते ज्यामुळे हृदयविकाराचा धोका असतो.

  • एंडोमेट्रियल कर्करोग (Endometrial Cancer)

जर एखाद्या महिलेला तिच्या आयुष्यात अनेक मासिक पाळी येत असतील, तर तिला एंडोमेट्रियल कर्करोग होण्याची शक्यता जास्त असते कारण हा ऑस्ट्रोजेन-संबंधित आजार आहे. बॉडी मास इंडेक्स कमी असलेल्या महिलांना कमी धोका असतो.

रजोनिवृत्ती हा निश्चितच स्त्रीच्या जीवनातील एक कठीण अवस्थांतर  टप्पा आहे कारण तो शेवटच्या पाळीनंतर अनेक वर्षे टिकतो. नियमित जीवनशैली, सकस आहार आणि सकारात्मक दृष्टीकोन याच्या जोडीने हे बदल समजून घेतल्यास, एक स्त्री बर्‍यापैकी सहजतेने टप्पे पार करू शकते.

तुम्हाला आमच्या या लेखामधून menopause mahiti in marathi मिळाली असेल. care in menopause in marathi , symptoms of menopause in मराठी, age of menopause in marathi अश्या सर्व प्रश्नांची उत्तरे जर तुम्हाला मिळाली असतील तर हा लेख नाकी like आणि share करा .
नक्की वाचा:  How to develop reading skills in child in Marathi

पालकत्व हा एक मराठी ब्लॉग असून यामध्ये मी माझ्या pregnancy पासून ते आत्तापर्यंतचा प्रवास शेअर केला आहे. माझे नाव सुजिता म्हात्रे(Sujita Mhatre) आहे आणि मी नवी मुंबई मध्ये राहते. मी C. K.T. कॉलेग मधून MBA (Master of Business Administration) केले आहे. मला सान्वी नावाची ३ वर्षाची मुलगी आहे. या ब्लॉग मध्ये तिला वाढवताना मला आलेला गोड अनुभव मी तुम्हाला सांगणार आहे.

Leave a Comment