7 Tips To Teach Kids Yoga In Marathi | हे योग करायला शिकवून वाढवा तुमच्या मुलांची स्मरणशक्ती

7 Tips To Teach Kids Yoga In Marathi | हे योग करायला शिकवून वाढवा तुमच्या मुलांची स्मरणशक्ती

7 Tips To Teach Kids Yoga In Marathi लवचिकता,स्मरणशक्ती वाढवणे , लक्ष केंद्रित करण्याची क्षमता आणि आंतरिक शांती आणि शांततेची भावना, हे सर्व फायदे योगासने केल्याने विद्यार्थ्यांना होतात.  योग हे सर्व वयोगटातील मुलांसाठी असतात आणि याचे फायदे हे सर्वानाच होतो . परंतु वयानुसार वेगवेगळे योग केले जातात. हि योगासने मुलांना कशी शिकवावी आणि कोणती योगासने शिकवावी याबद्दल माहिती मी आज तुम्हाला या लेखात देणार आहे.  (How to teach yoga to kids in marathi, Yoga kids Tips in marathi, Yoga poses for kids in marathi, kids yoga information in marathi,  When to start yoga to children in marathi, Yoga to increase kids memory in marathi, how yoga to make child strong flexible in marathi. )

 

लहान मुलांना योगासने शिकवण्यासाठी टिप । Tips To Teach Yoga To Children In Marathi 

तुम्हाला तुमच्या मुलांना सर्वकाही शिकविण्याचा प्रमाणपत्र असले तरी योगासने हि प्रॉपर प्रकारे शिकवली गेली पाहिजेत. ते कशी शिकवावी याबद्दल सविस्तर माहिती खाली दिली आहे.

1. तुमच्या मुलांच्या सहवासाचा आनंद घ्या ( Enjoy your kids company )

   मुलांना योग्य शिकवण्यासाठी पालकांना किंव्हा शिक्षकाला एक वेगळी मानसिकता आणि संयमाची पातळी ठेवणे आवश्यक असते.  मोठ्यांना योग्य शिकवणे आणि लहानांना शिकवणे यात खूप फरक असतो. त्यामुळे मुलांना योग शिकविण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या मुलांसोबत वेळ घालवणे गरजेचे असते.  जेव्हा तुमचा सहवास तुमची मुले आनंदाने एन्जॉय करतील तेंव्हा ते तुमच्या सर्व सूचना ऐकतील आणि तुम्ही सांगाल तसे योगासने ते करण्याचे प्रयत्न करतात.

2. तुमच्या आतील लहान मुलाला जागृत करा ( Awaken your inner child )

   लहान मुलांना शिकवताना, स्वतःला जास्त गांभीर्याने घेऊ नका. मुलं खेळातून लवकर शिकतात त्यामुळे त्यांना योगासने शिकवताना तुम्हाला त्यांच्यासारखे लहान होऊन त्यांना शिकवावे लागेल. असे केल्याने तुम्ही त्यांचा विश्वास लवकर कमवू शकता आणि तुमचं बॉण्डिंग देखील अधिक स्ट्रॉंग होईल परंतु तुम्ही त्यांना जी योगासने शिकवाल त्यांचा तुम्ही आधी सराव करणे आवश्यक आहे .

   

3. गोष्टीच्या स्वरूपात त्याना योगासने शिकवा  ( Tell Them Story while Teaching Yoga )

   मुलं मोकळ्या मनाची आणि ग्रहणक्षम असतात हे खरं असलं तरी, त्यांचं लक्ष वेधून घेणे कठीण असते . त्यांना व्यस्त ठेवण्‍यासाठी, तुम्‍हाला त्यांना गोष्टींमध्ये गुंतून ठेवणे आवश्यक आहे.  कथा हेच करते – ती मुलांना सक्रियपणे आणि उत्साहाने सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित करते आणि त्यांच्या कल्पनाशक्तीला देखील जागृत करते.
   तुम्ही मुलांना योग शिकविण्याची योजना आखत असताना, कथा सांगून आसन करण्यावर लक्ष केंद्रित करण्याचा प्रयत्न करा. काही आसने नैसर्गिक रित्या कथांद्वारे सांगता येतात आणि मुलांना समजण्यासाठी सोपे जाते आणि करणे देखील. उदाहरण वृक्षासन : सूर्यापर्यंत पोहचण्याचा प्रयत्न करा आणि झाडाची मुळे जमिनीत आत खोलवर वाढत आहेत. अश्याप्रकाने समजावू शकता . त्याचसोबत सिंह आसन . सिंहासारखे श्वासोच्छवास करून जोरदार गर्जना करायला सांगा.  लक्षात ठेवा, कथा सांगण्याच्या उद्देशाने, तुम्ही आसनांना नवीन नावे देखील देऊ शकता ज्यांच्याशी मुले संबंधित असतील

4. त्यांना हळू करायला शिकवा. (Teach them to slow down ) 

   मुलांना योग शिकवताना तुम्ही त्यांना फक्त हालचाल करायला शिकवत नाही, तर तुम्ही त्यांना शांतता स्वीकारायलाही शिकवता. . प्रत्येक धड्याच्या सुरुवातीला, श्वासोच्छवासावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी काही मिनिटे द्या. तुम्ही ते चर्चा म्हणून किंवा अगदी खेळ म्हणून फ्रेम करू शकता. मुलांनी कल्पना करू द्या की त्यांचे पोट एक फुगा आहे जसे ते विस्तारते, किंवा त्यांचे लक्ष त्यांच्या श्वासाच्या आवाजाकडे आकर्षित करा.
   श्वासोच्छवासाचे काम आणि विश्रांती यांसारख्या परिभाषित घटकांसह प्रत्येक वर्गाची सुरुवात करणे आणि समाप्त करणे ही एक शाश्वत दिनचर्या तयार करण्यात मदत करेल, मुलांना ओळखीची भावना प्रदान करेल आणि त्यांना हळू व्हायला शिकवेल. काहीही झाले तरी, मुले थोडीशी अस्वस्थ असली तरीही, अंतिम विश्रांती कधीही वगळू नका. तुम्हाला ते कळण्यापूर्वी, सवासना हा वर्गाचा त्यांचा आवडता भाग बनेल.

5. धीर धरा ( Have Patience )

   प्रौढ विद्यार्थ्यांप्रमाणेच प्रत्येक मुलाला योगाचा अनोखा अनुभव मिळेल. पूर्णपणे शारीरिक दृष्टिकोनातून, काही मुले अधिक लवचिक असतील, काही मुलांमध्ये संतुलनाची चांगली जाणीव असेल आणि काही त्यांच्या समवयस्कांपेक्षा वेगाने प्रगती करू शकतील.

 

मुलांनी योगा केव्हा सुरू करावा? At what Age Kids should start Yoga In Marathi

बर्‍याच लहान मुलांनी परिपूर्ण हॅपी बेबी पोज करण्याची क्षमता दर्शविली आहे, वय 4 (आणि त्याहून अधिक) सामान्यत: जेव्हा एखादे मूल खेळकर सराव सुरू करण्यास तयार असते. आणि मुलांचा खेळाचा खेळकर दृष्टीकोन  हळूहळू हा बदलण्यास  होते. त्याचबरोबर   योगिक श्वासोच्छवासाचे व्यायाम ही मुलांचे मन  शांत करण्यासाठी उत्तम साधने आहेत .  त्यामुळे वयाच्या ४ त्या वर्षांपासून मुलांना योगासने शिकविण्यास सुरु करू शकता.

तुम्हाला कोणत्या वस्तूंची गरज आहे का ? Do We need Any Yoga tools ?

योगाभ्यास सुरू करण्यासाठी तुम्हाला कोणत्याही फॅन्सी वस्तू , कपडे किंवा विशिष्ट स्थानाची आवश्यकता नाही. जर तुम्ही आणि मुलांनी अधिक नियमितपणे सराव करण्याचे ठरवले, तर तुम्ही योग चटई आणि इतर योग प्रॉप्स सारखे वस्तू  घेण्याचा विचार करू शकता.

मुलांना कोणते कपडे घालावे ? Yoga Cloths For Kids In Marathi 

मुलांना आरामदायक कपडे घालायला सांगा की ज्यामुळे ते आपल्या शरीराला आत बाहेर , वर खाली अगदी सहज पणे न अडखळता हलवू शकतात.

 

तुम्ही मुलांना योगासने करायला कसे प्रोत्साहन देऊ शकता? How To Encourage Your Child For Yoga In Marathi 

तुम्हाला शक्य तितक्या उत्तम दिनक्रमात योग करायची वेळ घ्या. उदाहरणार्थ, तुमच्या मुलांना झोपायला तयार झाल्यावर श्वासोच्छवासाचा एक व्यायाम करण्यास प्रोत्साहित करा. जितक्या वेळा ते ते करतात, तितकी पुढे आयुष्यात ती सवय बनते. ते औपचारिक असण्याची गरज नाही. खोल श्वास घेण्यासाठी काही क्षण असू शकतात.

आपण काय काळजी घ्यावी? What Care We Should Take In Marathi 

मुलांचा शरीर प्रौढांपेक्षा अधिक लवचिक असतो आणि ते बर्‍याचदा कठीण पोझमध्ये येऊ शकतात जे आम्ही करू शकलो असतो. त्यांना आठवण करून द्या की जर काही दुखापत झाली तर त्यांनी थांबले पाहिजे. त्यांच्या शरीराबद्दल जागरुकता विकसित करण्याचा आणि त्यांच्या सरावाचे मार्गदर्शन करण्यासाठी ते ज्ञान वापरण्याचा हा एक भाग आहे.

 

लहान मुलांसाठी योगा पोझेस । Yoga Poses for Kids In Marathi 

लक्षात ठेवा, जर मुलांनी पोझ उत्तम प्रकारे केली नाही तरी चालेल . हे फक्त मजा करणे आणि त्यांचे शरीराची हालचाल करण्याबाबत  आहे.

1. वृक्षासन – (Tree Pose Yoga For Kids In Marathi  )

या उभ्या स्थितीत संतुलन आणि समन्वय यांचा समावेश होतो आणि तुम्हाला आणि तुमच्या मुलाला एकाग्रता सुधारण्यासाठी काम करण्यास मदत होते. सुरुवातीला तुम्ही हे करताना भिंतीचा आधार घेऊ शकता

• एका पायावर उभे रहा.
• उजवा पाय तुमच्या गुडघ्याचा वर , किंवा मांडीच्या आतील बाजूस आणा.
• झाडाच्या फांद्यांप्रमाणे आपले हात आकाशापर्यंत पोहोचवा.
• झाडासारखे उंच उभे राहा आणि तुमची मुळे जमिनीत वाढल्याचा अनुभव घ्या.
• दुसऱ्या पायासोबत   पुन्हा करा.

 

२.  खाली-मुखी कुत्र्याची मुद्रा (अधो मुख स्वानासन) – Dog Pose Yoga For Kids In Marathi 

ही एक मूलभूत योगासन  आहे जी ऊर्जा आणि लक्ष केंद्रित करण्यास मदत करते आणि पायांच्या मागील बाजूस ताणण्यासाठी कार्य करते.

•  टेबल टॉप पोझमध्ये या (तुमचे हात आणि गुडघे जमिनीवर ठेवून).
• आपल्या पायाची बोटं खाली वळवा, आपले पाय सरळ करा आणि आपले नितंब आकाशाकडे उचला.
• कुत्र्यासारखे भुंकणे.
• पर्याय: तीन पायांच्या कुत्र्याच्या पोझसाठी, प्रत्येक पाय वर उचलण्याचा प्रयत्न करा.

 

३. मांजर/गाय पोझ ( Cat/Cow Pose Yoga For Kids In Marathi  )

या आसनामुळे पाठीचा कणा आणि पोट ताणण्यास मदत होते. हे शरीराच्या हालचालींना श्वासाशी जोडण्यात देखील मदत करू शकते.

• जमिनीवर हात आणि गुडघे टेकून टेबल पोझमध्ये या.
• तुमचे पोट खाली करा, आकाशाकडे पहा आणि गायीसारखे मूड करा.
• हॅलोविन मांजरीप्रमाणे तुमची पाठ कमान करा, तुमची हनुवटी तुमच्या छातीवर आणा; मांजरासारखे म्याव.
• आपल्याला पाहिजे तितक्या वेळा (किंवा 5 वेळा) मांजर आणि गाय पुन्हा करा.

४. गरुड मुद्रा: (गरुडासन) (Garudasana Yoga For Kids In Marathi  )

हे एकाग्रता, समन्वय आणि संतुलनासाठी चांगले आहे; हे शरीरातील सांधे उघडण्यास देखील मदत करते.

• डाव्या पायावर संतुलन.
• उजवा पाय डाव्या पायाच्या वर आणा आणि पाय एकत्र पिळून घ्या.
  (तुमचा उजवा पाय समतोल राखण्यासाठी जमिनीवर असू शकतो, जमिनीवरून घिरट्या घालू शकतो किंवा दुहेरी गुंडाळण्यासाठी तुम्ही तो वासराला लावू शकता.)
• आपले हात बाजूंपर्यंत पोहोचवा. नंतर आपल्या उजव्या हाताने आपल्या डाव्या हाताच्या खाली हात पुढे करा; कोपर टेकवा आणि स्वतःला मिठी द्या.
• डाव्या पायावर संतुलन राखणे, आपले गुडघे वाकणे आणि थोडे खाली बसणे.
• तुमची पोझ सोडण्यासाठी तयार झाल्यावर, तुमचे हात गरुडासारखे बाजूला करा.
• उलट पायावर पुन्हा करा.

५. योद्धा II पोझ (वीरभद्रासन ) ( Veerbhadrasana II Pose Yoga For Kids In Marathi )

आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी हे चांगले आहे आणि हीप्स स्नायू ओपन  आणि कोर मजबूत करण्यास मदत करू शकतात.

• तुमचे पाय रुंद करून उभे राहा आणि तुमचे हात T सारखे बाजूला पसरवा, तळवे खाली करा.
• उजवा पाय बाहेर वळवा आणि उजवा गुडघा वाकवा.
• उजव्या हाताकडे पहा.
• एखाद्या योद्धासारखे उंच आणि मजबूत उभे रहा.
• दुसऱ्या बाजूला पुन्हा करा.
• पोझमधून बाहेर येण्यासाठी मुलांना हा मजेदार मार्ग वापरायला सांगा: दोन्ही पाय सरळ आणि हात रुंद करून, ते वर उडी मारू शकतात, त्यांचे हात एकत्र फिरवू शकतात आणि त्यांचे हात वरच्या बाजूला पोहोचू शकतात. 4 Steps to Teaching Yoga to Children

६. हॅपी बेबी पोज (आनंदबालासना) Anandasana Yoga For Kids In Marathi 

हिप आणि मणक्याला ताणणारी ही एक छान आरामदायी पोझ आहे. खूप मजेदार  देखील असू शकते. तुम्ही आणि तुमची मुले हसू शकता किंवा “गू-गू गागा” म्हणू शकता.

• आपल्या पाठीवर झोपा, आपले गुडघे वाकवा आणि आपल्या पायांवर पकडा.
• आनंदी बाळाप्रमाणे बाजूला रोल ह्या .

 

मुलांसाठी श्वासोच्छवासाचे व्यायाम आणि खेळ  । Breathing Exercise And Yoga Games For Kids In Marathi 

लहान मुलांचे लक्ष कमी असते, त्यामुळे जास्त वेळ योग करण्याऐवजी, वरील थोडेसे योगासने आणि श्वासोच्छवासाचे व्यायाम  समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करा. किंव्हा वरील कोणतीच योगासने करण्यास नकार देत असल्यास  पुढील गोष्टीकडे जा.

१) फ्रीझ डान्स योगा: ( Free Dance Yoga For Kids In Marathi )

तुमच्या मुलाला नाचण्यासाठी गाणे निवडू द्या—काहीतरी उत्साही आणि मजेदार  ते बाहेर नृत्य करा आणि नंतर यादृच्छिकपणे गाणे थांबवा; आणि नंतर वरील पैकी कोणतीही एक योग आसन निवडून ते आसन करावे. स्पर्धात्मक नसावे परंतु कुटुंबामध्ये मजेशीर खेळ म्हणून खेळावा, आणि आपल्या मुलास त्या आसना मध्ये जिंकू द्यावे. जेणे करून पुढील आसने तो आनंदाने करेल.

२) शिक्षक ट्विस्ट: (Teacher Twist Game To Teach Yoga For Kids In Marathi )

मुलांना पोझची चित्रे द्या आणि त्यांना शिक्षक होऊ द्या. पोझ कसे करायचे हे त्यांनी  आपल्याला दाखविल्याने मुलांना आत्मविश्वास वाढण्यास मदत होते.

३) योगी म्हणतात: ( Yogi Says Game For Kids )

घरातील एक व्यक्ती म्हणजे योगी (उर्फ “सायमन”). ते योगासन ठरवतात आणि बोलावतात. जेव्हा ते म्हणतात, “योगी म्हणतात,” तेव्हा प्रत्येकजण त्या पोझमध्ये येतो. जर कोणी योगी हे वाक्य न बोलता असे करत असेल, तर त्यांना थोडे अतिरिक्त स्ट्रेंथ ट्रेनिंगसाठी पुशअप करायला सांगा. किंवा खेळणारी मुले त्यांच्या स्वतःच्या परिणामासह येऊ शकतात.

 

मन:शांती साठी श्वासोच्छवासाचे व्यायाम । Kid’s Breathing Exercise For Peace Of Mind 

१) बेली ब्रीदिंग ( Belly Breathing Exercise For Children In Marathi )

श्वासोच्छवासाचे हे तंत्र तणाव, चिंता आणि चिंता दूर करण्यात मदत करते, विशेषत: झोपण्यापूर्वी.

• तुमच्या मुलाच्या पोटावर टेडी  ठेवा. तो  श्वास घेत असताना, तो टेडी त्यांच्या पोटासह उठतात. जेव्हा ते श्वास सोडतात तेव्हा टेडी  खाली पडतात.
  असे ५ वेळा करा.

२) बंबलबी श्वास: (Bumblebee Breath Exercise For Kids In Marathi )

कंपन खूप शांत आणि सुखदायक असू शकते. हा व्यायाम तुम्ही बसून किंवा झोपून करू शकता.

• तुमच्या मुलाला त्यांच्या नाकातून मंद श्वास घेण्यास सांगा. 4 पर्यंत मोजा.
• तुमच्या मुलाला श्वास सोडण्यास सांगा, ओठ बंद करून गुंजारव आवाज काढा. (हे “ओम” आवाजाच्या शेवटासारखे आहे: “हम्म.”
• पर्याय: तुमच्या मुलाला त्यांच्या कानात बोटे घालायला सांगा; हे अधिक आंतरिक संवेदना निर्माण करते.
• हे 5 वेळा करा किंवा आपल्याला पाहिजे तितक्या वेळा करा.

 

आपल्या मुलांना शक्य तितक्या लवकर योगासने करण्यास शिकवा, जेणे करून त्याचा फायदा त्यांना त्यांच्या भविष्यात अनेक गोष्टींसाठी होईल. आमचा हा लेख आवडला असल्यास नक्की शेयर करा.

Easy Sloka For Kids To Learn In Early Age In Marathi | लहान मुलांसाठी सोपे संस्कृत श्लोक