1 Year Old Baby Milestones In Marathi | १ वर्षाच्या बाळाच्या विकासाचे टप्पे आणि काळजी

1 Year Old Baby Milestones In Marathi | 1 वर्षाच्या बाळाच्या विकासाचे टप्पे आणि काळजी

1 Year Old Baby Milestones In Marathi तुम्हाला विश्वास नाही होणार , परंतु तुमचे लहान बाळ आता  1२ महिन्याचे  होत आले आहे म्हणजे , तुमचे बाळ त्याच्या आयुष्याचा १ वर्ष पूर्ण करत आहे  — त्याला त्याच्या वाढदिवसाच्या खूप खूप शुभेच्छा! म्हणजेच ते आता इवलेसे बाळापासून लहान मुल असे  पदवीधर होत आहे. हा वेळ कुठे आणि कसा गेला कळलं देखील नसेल.
तुमच्या बाळाने गेल्या वर्षभरात  नवजात बाळापासून ते लहान मुलं हा टप्पा अगदी सहज आणि झपाट्याने विकसित केला. या टप्प्यात त्याने कोण कोणत्या गोष्टींमध्ये विकास केला आहे ते आधी पण पाहूया.  ( one year old baby development in marathi, 12 months old baby growth development in marathi, 12 months old baby care in marathi, 1 year old baby care in marathi, one year old baby games in marathi, 1 year old baby brain development in marathi, 12 months old baby care tips in marathi, 1 year old baby physical development tips in marathi, एक वर्षाच्या बाळाच्या विकासाचे टप्पे, १२ महिन्याच्या बाळाची काळजी , १ वर्षाच्या बाळाच्या मेंदूचा विकास )

१ वर्ष ( १२ महिने ) पर्यंत झालेला विकास : Achieved Milestones Till १२ Months In Marathi 

– स्वतः च्या पायावर उभे राहण्यासाठी स्वतःला खेचण्याचा प्रयत्न .

– एक दोन पाऊले टाकण्यासाठी स्वतः प्रयत्न करणे

– साधे आणि सोपे शब्द बोलता येतात किंव्हा बोलण्याचा प्रयत्न करतो.

– आपल्या विनंतीना प्रतिसाद देतो.

– आपले हावभाव तसेच आपली कृती चे अनुकरण करण्याचा प्रयत्न करतो.

– प्राण्याच्या , पक्ष्यांचा किंव्हा इतर आवाजांची नक्कल करतो.

– एखादे खेळणे कुठे ठेवले आहे किंव्हा अखेरचे कोठे पहिले होते ते ठिकाण लक्षात ठेवतो.

– एखादी वस्तू दाखविण्यासाठी किंव्हा काहीतरी दाखविण्यासाठी स्वतः च्या  हातांच्या बोटांचा वापर करतो. मुख्यतः तर्जनी बोटाचा वापर.

– हात आणि डोळे यांच्यातील समन्वय विकसित केलेला आहे.

– एखादी वस्तू पकडण्यासाठी स्वतः च्या होताचा योग्य वापर करतो.

१२ महिन्यानंतर बाळामध्ये  होणार विकास ( Milestones Baby Going To Achieve After १२ Months In Marathi ) 

– कोणत्याहि आधाराशिवाय स्वतः च्या पायावर उभा राहील

– स्वतः एकटा काही अंतर चालत जाईल .

– आता फक्त शब्द नाही तर छोटे सोपे वाक्य बोलण्याचा प्रयत्न करेल.

– आपले हावभाव आणि कृती लक्षात ठेवून त्या पुन्हा पुन्हा करून दाखवेल

– आता फक्त आपली विनंतीच नव्हे तर सूचना देखील समजू शकेल

– कोणता आवाज कोणाचा आहे हे लक्षात ठेवून ते कोठून येतो हे देखील ओळखतो.

–  वस्तू हाताने योग्य प्रकारे उचलून त्या त्या योग्य जागेवर नेऊन ठेवण्याचा प्रयत्न करेल

– स्वतः च्या हाताच्या बोटांवर नियंत्रण येतो

– आता हात डोळे आणि पाय या तिघांचा देखील समन्वय साधता येईल.

 

एका वर्षाच्या बाळाचे विकासाचे टप्पे : 1 Year Baby Milestones In Marathi 

१)  वाढ : Growth Development Of One Year Baby In Marathi

– तुमच्या बाळाचे वजन जन्मापासून तिप्पट वाढण्याची शक्यता आहे.
– 12 व्या महिन्यात,बाळाची उंची  देखील 50% वाढले आहे – सुमारे 9 ते 11 इंच
– त्यांचा मेंदू त्याच्या प्रौढ आकाराच्या सुमारे 60% झाला आहे.
– एक वर्षाच्या अविश्वसनीय वाढीनंतर, तुमच्या बाळाचे वजन वाढणे कमी होऊ लागते कारण त्यांची इतर क्रियाकलाप किंव्हा इतर विकासाची पातळी वाढते.

 

२) मोटर कौशल्ये : Motor-Skill Development of 1 Year Old Baby In Marathi

तुमच्या 1 वर्षाच्या मुलाने आता एकटे उभे राहिले  पाहिजे आणि “क्रूझिंग” केले पाहिजे म्हणजे फर्निचरचा आधार घेऊन चालण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे . त्यांनी या आधी त्यांची  पहिली स्वतःची तात्पुरती पावलेही उचलली असतील. आणि हे क्षण खूप आनंददायी असतात, तेंव्हा असे हे क्षण आपल्या कॅमेरा मध्ये नक्की साठवून ठेवा. नंतर या आठवणी खूप आनंद देऊन जातात

एक वर्षाच्या मुलांना आता स्वतःची काही कामे स्वतः करण्यात किंव्हा आपल्यासोबत त्यांना देखील करण्यासाठी त्यांना कुतुहल निर्माण होते. जसे कि त्यांच्या हाताने एखादी वस्तू पकडून ती खाणे. (प्रयत्न करा त्यांचा हातात एखादे फळाची काप देण्याचा जेणे करून ते हाताने खाण्याचा प्रयत्न करतील. ) त्याचसोबत पालकांना आपले कपडे घालून देण्यास मदत , स्टोरी बुक चे पाने पलटणे यासारखी छोटी छोटी मदत तुम्हाला होईल.

त्यामुळे आता तुम्ही त्याचा दैनंदिन वस्तूचा वापर योग्य प्रकारे करायला सुरुवात करा जेणे करून त्यांना त्या गोष्टींचा हेतू कळण्यास मदत होईल. जसे कि टूथब्रश, हैरब्रश, नेलकटर इत्यादी .

मामाच्या गावाला जाऊया , ये रे ये रे पाऊस असे काही इतर गाणी वाजवून  आणि “हाय फाइव्ह” सारख्या साध्या हाताच्या हालचालींसह गाणी सादर करून तुम्ही त्यांचा हात-डोळा पाय समन्वय विकसित करण्यात मदत करू शकता.

 

३) खाणे : Eating Development Of १ Year Old Baby In Marathi

हा एक वर्ष पूर्ण होताच , तुम्ही आईच्या दुधापासून किंवा फॉर्म्युला दुधापासून आता हळू हळू  गाईच्या दुधात बदल करू शकता. शक्यतो संपूर्ण दुधापासून (whole milk )ने  सुरुवात करा.

मेंदूच्या निरोगी वाढ आणि विकासासाठी तुमच्या बाळाला अतिरिक्त चरबीची गरज असते. तुमच्या बाळाचा दुसरा वाढदिवस होईपर्यंत किंवा जोपर्यंत तुमच्या बालरोगतज्ञ सल्ला देत नाही तोपर्यंत  कमी चरबीयुक्त दूध  किंवा इतर कोणत्याही कमी चरबीयुक्त पदार्थ देण्याची घाई करू नका.

जर तुम्ही अजूनही स्तनपान करत असाल, तर तुम्ही लक्षात घ्या की हे पुढील एक वर्ष म्हणजे तुमच्या बाळाचे दूध सोडण्याची वेळ आली आहे. आई आणि बाळ दोघांनाही हळूहळू दूध सोडणे सोपे जाते, त्याला आता एक वेळ प्रॉपर जेवण तसेच एक कप बाहेरील दूध (प्रयत्न करा कपात देण्याचा, चमच्याने वगैरे नाहीतर बाटली ) देऊन स्तनपान च्या वेळा हळूहळू कमी करण्याचा प्रयत्न सुरु करा.

When Should You Stop Breastfeeding?

झोपण्यापूर्वी त्याला जेवण आणि नंतर स्तनपान देऊन झोपल्यास रात्री पुन्हा पुन्हा उठण्याची वेळ कमी होण्यास मदत होईल. आता तुमचे बाळ अधिक पदार्थ खात असल्याने, गुदमरण्याच्या धोक्यांबद्दल खूप सावधगिरी बाळगा. तुमच्या 1 वर्षाचे बाळ जर संपूर्ण द्राक्षे, , पॉपकॉर्न किंवा इतर काही मोठे तुकडे खाऊन ते त्याचा त्यांच्या घशात अडकू शकतात त्यामुळे असे मोठे तुकडे किंव्हा घासत अडकू शकणारे इतर कोणतेही पदार्थ देणे टाळा.

जेवणाच्या वेळी नेहमी तुमच्या बाळाच्या जवळ रहा. आता तुम्ही मध असलेले पदार्थ देऊ शकता. अंडी आणि नट बटर देखील स्वीकार्य आहेत.

 

४) सुसंवाद : Communication Development Of १ year Baby In Marathi

तुमच्या बाळाचा शब्दसंग्रह झपाट्याने विकसित होत  आहे. “आई ,” “बाबा ,” “नाही,” किंवा “ओह” सारखे काही शब्द तुम्हाला आता नियमितपणे ऐकायला मिळतील. एक वर्षाची मुले त्यांच्या पालकांच्या बोलण्याचे अनुकरण करून भाषा शिकतात, म्हणून अपेक्षा करा की तुमचे बाळ थोडेसे नक्कल करेल, जर त्यांनी तसे केले नसेल तर येथे त्याचा शब्दांना अर्थ देण्याचा प्रयत्न करा. जा तो “”ई ई “” बोलत असेल तर त्याला आई म्हणायचे आहे. “” बा….. ” असे म्हणत असेल तर त्याला बाबा म्हणायचे आहे. त्याला त्याचा संवाद विकसित करण्यास मदत करा

एका वर्षापर्यंत, मुले अधिक सामाजिक होतात. लोक त्यांना काय म्हणत आहेत हे त्यांना समजू लागले आहे आणि ते त्यांच्या आजूबाजूच्या लोकांचे लक्ष वेधण्यासाठी त्यांची नवीन भाषा कौशल्ये वापरत आहेत. 12 व्या महिन्यात, तुमचे बाळ तुमच्या पेशन्स ची परीक्षा  देखील घेण्यास  सुरू करेल, ज्यामध्ये तुमच्या विनंत्यांना “नाही” सह प्रतिसाद देणे किंवा तांडव करणे देखील समाविष्ट असू शकते. तुम्ही खंबीर राहा आणि तुमच्या मुलाला कळू द्या की ही वागणूक स्वीकार्य नाही. दरम्यान, चांगल्या वागणुकीला स्तुती किंवा टाळ्या वाजवून कौतुक देखील करा.

त्याच्या खेळण्याच्या वेळी त्यांच्या कडे आवर्जून लक्ष द्या. त्यांना या वयात काळात नाही कि ते खेळणी खूप जोरात फेकतात, तोडतात किंव्हा मुरगाळून ठेवतात कारण त्यांच्या कडे खेळण्याचे खूप ऑपशन समोर असतात. त्यामुळे त्यांना वेळोवेळी थोडी थोडी खेळणी खेळायला द्यावी, जेणे करून ते खेळणं त्याना समजण्यास पुरेसा वेळ मिळेल. त्याच सोबत आपले खेळणे इतरांसोबत शेयर करणे त्यांना समजत नसते, परंतु हि शिकावण आपण आताच देणे सुरू केले पाहिजे .

तुमचे बाळ आता काही लोकांना इतरांपेक्षा प्राधान्य देईल. तुम्ही त्यांना अनोळखी व्यक्तींभोवती लाजाळू किंवा चिंताग्रस्त होताना पाहू शकता आणि जेव्हा तुम्ही निघून जाण्याचा प्रयत्न करता तेव्हा तुम्हाला चिकटून राहताना पाहू शकता. अनोळखी आणि वेगळेपणा या दोन्ही चिंता दूर करण्याचा प्रयत्न करा  . सध्या, तुमच्या बाळाच्या काळजीबद्दल सहानुभूती बाळगा. परंतु लवकरच जेव्हा तुम्हाला बाहेर जावे लागेल, तेव्हा शक्य तितक्या लवकर आणि वेदनारहित बाहेर जाण्याचा प्रयत्न करा  आणि तुमच्या बाळाला खात्री द्या की तुम्ही लवकरच परत याल.

 

५) झोप : Sleep Development Of One year Old Baby In Marathi

एक वर्षापर्यंत, तुमचे बाळ दिवसा कमी आणि रात्री जास्त झोपलेले असावे. या वयातील बहुतेक मुलांना अजूनही दुपारच्या झोपेची गरज असते, परंतु त्यांची सकाळची झोप ही भूतकाळातील गोष्ट असू शकते किंवा दिवसाच्या मध्यभागी त्यांची डुलकी आणखी लांबलेली असू शकते.

 

काळजी केव्हा करावी ? When To Be Worried About Your One Year Old Baby In Marathi ?

प्रत्येक मुलाचा विकास त्यांच्या अंतर्गत घड्याळाच्या आधारे होतो आणि हे लक्षात ठेवणे फार महत्वाचे आहे.  मुलाला लवकर विकसित होण्यासाठी कधीही धक्का किंवा जबरदस्ती करू नका. तथापि, असे काही संकेत आहेत की जेव्हा तुमच्या बाळाच्या विकासाचा प्रश्न येतो तेव्हा काहीतरी चुकू शकते. तुम्हाला खालीलपैकी काही दिसल्यास तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या:

• तुमचा मुलगा आधार देऊनही उभा राहत नाही.
• तुमचे बाळ एकट्याने बसलेल्या स्थितीत येऊ शकत नाही आणि जेव्हा उठून बसण्यास मदत केली जाते तेव्हा आधाराशिवाय बॅलन्स  राखता येत नाही
• लपलेल्या वस्तू शोधू शकत नाही आणि उघड करू शकत नाही, जरी त्या त्याच्या दृष्टीक्षेपात असल्या तरी
• ओवाळण्यासारख्या अगदी मूलभूत हावभाव किंव्हा कृती चे अनुकरण करत नाही
• एक शब्दही बोलत नाही
• स्वतःला त्याच्या पोटावर ओढून घेतो आणि रांगताना पाय ओढतो
• कोणत्याही गोष्टीकडे बोट दाखवण्यासाठी कधीही हाताच्या बोटांचा  वापर करत नाही

एक वर्ष पूर्ण होऊन असे काही निदर्शनास आल्यास त्वरित डॉक्टर सल्ला घ्यावा .

 

आपल्या मुलाला त्याचा विकासाचे टप्पे गाठण्यासाठी कशी मदत कराल ? Marathi Tips to Help your child in his Development 

बाळाला विकसित करण्यासाठी किंवा वाढण्यास भाग पाडणे कधीही योग्य नसले तरी, तुमच्या मुलाचा जलद आणि सुलभ विकास होण्यासाठी तुम्ही दररोज काही गोष्टी करू शकता. येथे काही मार्ग आहेत ज्याद्वारे तुम्ही तुमच्या बाळाला ते 1 वर्षांचे टप्पे गाठण्यात मदत करू शकता:

• तुमचे मूल त्याच्या भाषेचे कौशल्य विकसित करत असताना, तुम्ही काय करत आहात, तुम्ही पुढे काय कराल आणि तुम्ही काय पहाल याचे वर्णन करण्याचा प्रयत्न करा. हे त्यांना संघटना तयार करण्यास मदत करते.
• जर तुम्ही तुमच्या बाळाला तुम्हाला काय वाटते ते त्याचे वर्णन केल्यास त्याला भावना समजण्यास मदत होईल.
• परस्परसंवादी चित्र पुस्तके वापरून आपल्या मुलासमोर वाचा
• तुमच्या मुलासोबत गेम खेळा जसे की ब्लॉक ट्रान्सफर, जेथे तुम्ही ब्लॉकने भरलेली एक बादली आणि एक रिकामी तुमच्या बाळासमोर ठेवता आणि त्यांना एका बॉक्समधून दुसऱ्या बॉक्समध्ये कसे हलवायचे ते दाखवा. यामुळे त्याला बोटांची निपुणता आणि हातांची चपळता विकसित होण्यास मदत होते.

आतापासून, तुमचे बाळ सतत फिरत राहणार आहे, त्याच्या सभोवतालच्या जगाचा शोध घेत आहे आणि शिकत आहे. तो गोष्टी टाकून प्रयोग करण्यास सुरवात करेल आणि कदाचित तुमचे ऐकण्यास नकार देईल कारण त्याचा जिज्ञासू स्वभाव त्याच्याकडून सर्वोत्कृष्ट आहे. जर तुम्ही तुमच्या बाळाला नाही म्हणण्याच्या तीव्र इच्छाशी झुंज देत असाल तर तुम्ही एकटे नाही आहात. हे तुमच्या मुलासाठी शोध आणि शिकण्याचे वय आहे. धोकादायक असल्याशिवाय त्यांना त्यांच्या क्रियाकलापांपासून रोखू नका. त्याऐवजी, ते एक्सप्लोर करत असताना जवळ रहा आणि ते करू शकतील आणि करू शकत नाहीत अशा गोष्टी त्यांना हळूवारपणे शिकवा आणि गोष्टी तुमच्या शक्य तितक्या संयमाने कशा कार्य करतात.

Also Read : Baby Feet-Developmental Stages In Marathi