Ideal Age Gap Between the First and Second Child In Marathi हे नवीन नाही की बहुतेक पालक जेव्हा त्यांचा पहिला मुलगा मोठा होत असेल तेव्हा त्यांना दुसरे मूल होण्याचा विचार सुरु करतात. एकत्र कुटुंब (join-family) संस्कृती नवीन पालकांच्या मनात दुसरे मूल जन्माला घालण्याच्या विचारांना आणखी उत्तेजन देऊ शकते. जवळजवळ सर्व पालक ज्यांना किमान एक भावंड आहे त्यांच्या मुलासाठी देखील एक भावंड असावं असा विचार करतात . पण, दुसरं मूल होण्यास खूप लवकर किंवा खूप उशीर झाला आहे की नाही या विचाराने ते तणावात ही असू शकतात . तुमच्याही मनात हा प्रश्न असेल तर हा लेख तुमच्यासाठी आहे. दोन मुलांमध्ये विशिष्ट वयाचे अंतर (Age Gap between two children in marathi ) ठेवण्याचे फायदे आणि तोटे जाणून घेण्यासाठी वाचा.
भावंडांमधील सर्वोत्तम वय अंतर काय आहे? What Is the Best Age Gap Between Siblings In Marathi
भावंडांमधील वयाचे अंतर एक वर्षापासून ते सुमारे 5 वर्षे किंवा त्याहून अधिक असू शकते. प्रत्येक अंतराचे स्वतः चे असे फायदे आणि तोटे आहेत . आम्ही हा लेख तीन वयोगटातील अंतर श्रेणींमध्ये मोडला आहे -कमी अंतर , मध्यम अंतर आणि जास्त अंतर , प्रत्येक गटामध्ये चांगले अंतर्दृष्टी मत प्रदान करण्यासाठी खाली दिलेले फायदे आणि तोटे तुम्हाला तुमचे दुसरे मूल किती लवकर किंवा उशीरा करायचे आहे हे ठरविण्यात मदत करेल.
1. वयातील लहान अंतर (Small Age Gap between two children in Marathi )
18 महिने (दीड वर्ष ) किंवा त्यापेक्षा कमी वयाचे अंतर हे लहान वयाचे अंतर मानले जाते. या प्रकरणात, पहिल्या मुलाच्या जन्मानंतर काही महिन्यांत दुसरे मूल गर्भधारणा होते.
फायदे : ( Advantages Of Small Age Gap between two siblings In Marathi )
- तुमची मुले प्रॅक्टिकली एकत्र वाढतील, तसेच तुमच्याकडे दोन्ही मुलांच्या मागण्यांचा सामना करण्यासाठी पुरेशी ऊर्जा असेल.
- सतत चे डायपर बदलणे आणि लहान मुलांचं रडणं ऐकणे हे काही महिन्यांपासून अजून एक वर्षापर्यंत वाढेल. तथापि, हे सर्व काही महिन्यातच पूर्णपणे संपेल, आणि जे तुम्हाला तुमचे सामान्य जीवन (routine life) पुन्हा सुरळीत जगण्याची परवानगी देईल .
- तुमचे मोठे मुल मोठ्या भावंडासारखे वाटू लागेल आणि स्वतःहून कामे करू लागेल. लहान भावंड मोठ्या मुलाचे निरीक्षण करून काही गोष्टी लवकर शिकू शकतात.
- दोन्ही मुले जवळजवळ एकत्र वाढणार असल्याने, ते एकमेकांशी गोष्टी शेअर करायला शिकतील. भांडणे देखील होऊ शकतात, परंतु त्यांच्यात मैत्रीचे घट्ट बंध निर्माण होतील. त्यांना त्यांच्या बालपणातील बहुतेक खेळांत खेळण्यासाठी एक जोडीदार मिळेल.
- योग्य प्रकारच्या पालकत्वामुळे, त्यांच्या वयातील अल्प फरक (small gap ) त्यांच्यात मत्सर किंवा शत्रुत्वाची भावना निर्माण करणार नाही.
- एकदा ते योग्य वयापर्यंत वाढले की, तुम्ही तुमच्या करिअरवर लक्ष केंद्रित करू शकता आणि तुमच्या जीवनातील इतर गरजा पूर्ण करू शकता कारण तुम्हाला त्यांच्या गरजांबद्दल काळजी करण्याची गरज नाही.
तोटे : ( Disadvantages of Small Age Gap Between two children in Marathi )
- पहिल्या मुलाच्या जन्मानंतर एका वर्षाच्या आत दुसऱ्या मुलाला जन्म देणे अत्यंत कठीण असते. सुरुवातीची काही वर्षे मध्यरात्री जागरण, डायपर बदलणे , रात्र दिवस स्तनपान, लहान मुलांचे तागाचे कपडे सतत धुणे इत्यादींच्या नित्यक्रमाने पूर्णपणे भरले जातात.
- तुमची मुलं मोठी होताना पाहण्याचा आनंद घेण्याच्या संधी तुम्हाला मिळतील त्या कमी प्रमाणात असतील कारण तुम्ही नेहमी एका किंवा दुसर्या मुलामध्ये व्यस्त असाल. हे दोन्ही पालकांसाठी खूप थकवणारे होऊ शकते.
- तुमच्या मोठ्या बाळाचे झोपेचे वेळापत्रक लहान मुलाच्या जन्मापर्यंत नियमित केले जाऊ शकत नाही. याचा परिणाम नंतर संघर्ष होऊ शकतो कारण दोन्ही मुलांकडे एकाच वेळी वेगवेगळ्या प्रकारे लक्ष देण्याची आवश्यकता असू शकते.
- एकापाठोपाठ एक दोन मुले जन्माला आल्याने तुमच्या आर्थिक स्थितीवर ताण येऊ शकतो कारण त्यासाठी एक जास्तीचा पाळणा, एक जास्तीचे बेबी चेअर , जागा या सर्व गोष्टींचा पुन्हा वापर केला जाऊ शकतो जर काही वर्षांनी दुसरे मूल जन्माला आले.
- दोन्ही मुले एकाच वेळी मोठी होणार असल्याने, त्यांच्या मागण्या पूर्ण करण्यासाठी लागणारा खर्च आणि त्यांच्या शिक्षणासाठी लागणारा पैसा हे सर्व एकाच वेळी होईल आणि तुमचे बजेट डगमगू शकते.
2. मध्यम वय अंतर ( Medium Age Gap Between two Babies In Marathi )
मध्यम वयाचे अंतर सुमारे 2 आणि 3 वर्षे आहे. बहुतेक पालक दोन मुलांमध्ये मध्यम वयाचे अंतर ठेवण्यास प्राधान्य देतात कारण यामुळे आई पूर्णपणे बरी झालेली असते.
फायदे : ( Advantages Of Medium Age Gap Between Two Children In Marathi )
- प्रत्येक मुलामध्ये 2-3 वर्षांचे योग्य अंतर असल्यास, आपण आपल्या मुलांवर लक्ष केंद्रित करू शकतो आणि प्रत्येक मुलाच्या वार्षिक वाढीमध्ये आपण सहभागी होऊ शकता.
- जेव्हा तुम्हाला दुसरे बाळ होईल, तेव्हा तुमचा मोठा बाळ थोडेफार स्वावलंबी झाले असेल – तो स्वतःच खायला किंवा खेळू लागेल. तुम्हाला त्याच्या वाट्याचे कपडे आणि लंगोट देखील वापरायला मिळतील. तुमचे मोठे बाळ देखील त्याच्या गरजा चांगल्या पद्धतीने सांगू शकतील. यामुळे थोडा आराम मिळेल, विशेषत: जेव्हा तुम्ही दुसऱ्या मुलाची काळजी घेत असाल.
- तुमचा पहिला मुलगा मोठ्या भावंडाच्या भूमिकेत येण्यासाठी खूप उत्सुक असेल. तुम्ही इतर गोष्टींची काळजी घेत असताना तो कदाचित त्याच्या धाकट्या भावाची/ बहिणीची काळजी घेण्याची आणि त्याला गुंतवून ठेवण्याची जबाबदारी घेईल.
- 2-3 वर्षांच्या अंतराने, तुमचे शरीर तुमच्या पहिल्या गर्भधारणेच्या तणावातून सावरले असते. 2-3 वर्षांत, तुमचे शरीर निरोगी आणि पुन्हा जन्म देण्यासाठी तयार होईल. दुस-या मुलाचे संगोपन करणे देखील सोयीचे होईल कारण तुम्ही तुमच्या पहिल्या ब्रेस्टफीडिंग सोडून जेवण देणे सुरु केलेले असेल.
- जेव्हा तुमचे लहान मूल प्रीस्कूलमध्ये जाण्यास सुरुवात करेल तेव्हा तुम्ही तुमच्या मोठ्या बाळाच्या डेली रुटीन ( वेळापत्रक) अधिक चांगल्या प्रकारे करू शकाल.
तोटे : ( Disadvantages Of Medium Age Gap Between Two siblings In Marathi )
- 2-3 वर्षांच्या वयोगटातील फरकामुळे , भावंडांना एकमेकांशी खेळायला अजून काही वर्ष लागतील.
- वर्षानुवर्षे, वयातील अंतर, समस्या निर्माण करू शकते. लहान मुलाला मोठ्या मुलासोबत खेळायचे असेल आणि त्यांच्याकडून त्याला शिकावेसे वाटेल परंतु, मोठा व्यक्ती धाकट्यासोबत खेळण्यास नकार देऊ शकतो, कारण लहान बाळाला मोठ्यांचे खेळ समजून घेण्याचे कौशल्य नसते. यामुळे वाद, मारामारी आणि अंतहीन रडणे होऊ शकते. हे फरक त्यांच्या किशोरवयातही दिसून येतात.
- मोठ्या मुलाचे जीवन जसजसे बदलत जाते, तसतसे धाकटे नकळत त्याचा एक भाग बनू शकतात. उदाहरणार्थ, जर तुम्हाला तुमच्या लहान मुलाला खायला द्यायचे असेल आणि त्याच वेळी मोठ्या मुलाला शाळेत सोडायचे असेल तर तुम्हाला तुमच्या लहान मुलाला सोबत घ्यावे लागेल. असे वारंवार घडत असल्यास, लहान मुलाला नेहमी आवश्यक असलेली विश्रांती मिळत नाही.
- काही वेळा, लहान बाळाला सोडणे तुमच्यासाठी शक्य होणार नाही. त्यानंतर तुम्हाला कदाचित एक आया भाड्याने द्यावी लागेल किंवा तुमच्या मोठ्या मुलासाठी डेकेअरची नियुक्ती करावी लागेल, ज्यामुळे तुमचा खर्च वाढू शकेल.
Why Arrival of Second Baby is Awesome
3.जास्त वय अंतर ( Large Age Gap Between Two Child In Marathi )
5 वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाचे अंतर हे मोठे वय अंतर म्हणून परिभाषित केले आहे. या वयातील अंतराला मुख्यतः तरुण पालक प्राधान्य देतात कारण मूल होण्याच्या बाबतीत वय आणि आरोग्य महत्त्वाची भूमिका बजावतात. तथापि, योग्य नियोजनासह आणि कृत्रिम गर्भाधानाच्या (artificial insemination) मदतीने, ज्या जोडप्यांना प्रजनन क्षमता कमी होत असल्याचे निदान झाले आहे ते देखील त्यांच्या पहिल्या आणि दुसर्या जन्मामध्ये मोठे अंतर ठेवू शकतात. दोन मुलांमध्ये वयाचे मोठे अंतर ठेवण्याचे काही फायदे आणि तोटे पाहू या.
फायदे : ( Advantages Of Large Age Gap Between Two Children In Marathi )
- तुम्हाला तुमच्या दोन्ही मुलांची पूर्ण वाढ आणि विकास नीटपणे अनुभवायला मिळतो. यामुळे तुम्हाला प्रत्येक मूल ते पूर्णपणे स्वावलंबी होईपर्यंत लक्ष केंद्रित करता येते.
- गर्भधारणा, प्रसूती आणि तुमच्या पहिल्या जन्माची काळजी घेण्याचे एक संपूर्ण चक्र हाताळल्यानंतर तुम्ही दुसरी गर्भधारणा अधिक चांगल्या पद्धतीने हाताळू शकाल. नवीन बाळावर पूर्णपणे लक्ष केंद्रित करण्यास सक्षम होण्यासाठी तुमच्याकडे पुरेशी ऊर्जा आणि भरपूर वेळ असेल.
- बाळाची काळजी घेण्यात तुम्हाला मदत करण्यात मोठ्या भावंडाला जास्त आनंद होईल. त्याच्यावर पालकांच्या जबाबदाऱ्या न टाकणे चांगले आहे, परंतु आपण लहान भावासह मोठ्या भावंडाची गतिशीलता स्वतः विकसित होऊ दिली पाहिजे.
तोटे : ( Disadvantages Of Large Age Gap Between Two siblings In Marathi )
- वयाचे मोठे अंतर प्रत्येक मुलाला त्यांच्या विकासाच्या पूर्णपणे वेगळ्या टप्प्यात आणते. यामुळे कदाचित दोघांमध्ये फारसे साम्य नसेल.
- त्या दोघांसाठी शालेय शिक्षण ही वेगळी गोष्ट असेल कारण एक अजूनही शाळेत आहे तर दुसरा कॉलेजला जातो.
- प्रत्येक मूल तुमच्याकडे स्वतःच्या मागण्या मांडेल आणि त्यांना ते दोघेही तुम्हाला एकसमान आहेत हे पटवून देणे म्हणजे तुमची तारेवरची कसरत असणार. तुम्ही मोठ्याला शाळेच्या कामात मदत करण्यात व्यस्त असता तेव्हा धाकट्याला खेळावेसे वाटेल. किंवा जेव्हा तुम्ही धाकट्यासोबत व्यस्त असता तेव्हा मोठ्या व्यक्तीला त्याचा गृहपाठ पूर्ण करण्यासाठी तुमच्या मदतीची आवश्यकता असू शकते.
- तुमच्या अंत:करणात तुम्हाला पुढचे बाळ जन्माला घालण्याची तयारी वाटू शकते. परंतु, तुमच्या शरीराला गर्भधारणेसाठी वेळ लागू शकतो. मोठ्या अंतरासह गर्भधारणेमध्ये काही वैद्यकीय रिस्क देखील समाविष्ट आहेत.
- तुमचे पहिले मूल लहान असताना तुम्ही केलेल्या गोष्टी कदाचित अस्तित्वात नसतील. म्हणूनच, दुसऱ्या लहान मुलासाठी, तुम्हाला सुरवातीपासून सुरुवात करावी लागेल आणि पुन्हा नवीनतेची सवय लावावी लागेल.
- तुमच्या पहिल्या मुलाची काळजी घेत असताना, तुम्ही कदाचित अर्धवेळ काम करण्याकडे किंवा तुमच्या मित्रांसोबत सामाजिकतेकडे शिफ्ट केले असेल. दुसरे मूल निवडणे म्हणजे कामातून किंव्हा इतर सोशल आयुष्यातून पुन्हा ब्रेक घेणे. कदाचित सामाजिक संभाषणे किंव्हा गोष्टी तुमच्या वाढत्या मुलांसाठी भविष्यातील योजनां साठी उपयुक्त असू असतात परंतु तुम्हाला त्याकडे वेळ न देता तुमच्या नवजात मुलासाठी योग्य प्रकारचे डायपर निवडण्यात मग्न असाल .
दुसरे मूल केव्हा असावे – निर्णय घेणारे काही घटक (When to Have Another Child – Deciding Factors In Marathi )
तुम्ही तुमचे दुसरे मूल जन्माला घालण्याचे ठरवण्यापूर्वी येथे काही घटकांचा विचार केला पाहिजे:
1. वय आणि प्रजनन क्षमता (Age and Fertility)
वय आणि प्रजनन क्षमता एकमेकांच्या व्यस्त प्रमाणात आहेत. जोडप्यांचे वय जितके जास्त तितकी त्यांची प्रजनन क्षमता कमी होते. त्यामुळे दुसरे मूल जन्माला घालण्याचा निर्णय घेताना या दोन घटकांचा विचार करा.
2. मागील डिलिव्हरी (Previous Delivery)
काही जोडप्यांमध्ये मागील प्रसूतीचा वेळ देखील महत्वाचा घटक असतो. ज्या स्त्रियांना दुसऱ्यांदा गर्भधारणा होण्याआधी नॉर्मल प्रसूती झाली असेल त्यांच्यामध्ये कमी वय अंतर असले तरी चालते परंतु तर ज्यांच्या सिझेरियन झाले आहेत त्यांच्यासाठी मध्यम वयाचे अंतर असणे आवश्यक आहे.
3. आर्थिक स्थिती (Financial Condition)
लागोपाठच्या मुलांमधील लहान अंतर वर्तमानात आणि भविष्यात आर्थिक परिस्तितीवसर वर बराच भार टाकू शकते. मोठे अंतर अधिक चांगल्या प्रकारे खर्च कमी करण्यास मदत करते.
4. वयातील अंतर (Age Gap )
भावंडांमधील वयातील फरकाचे स्वतःचे फायदे आणि तोटे आहेत. जेव्हा तुम्हाला तुमचे दुसरे बाळ व्हायचे असेल तेव्हा ते लक्षात घ्या.
5. अल्प कालावधीत बाळे (Babies Within a Short Period of Time In Marathi )
हे तुम्हाला तुलनेने कमी कालावधीत दोन्ही मुलांची काळजी पूर्ण करण्यास अनुमती देते. तुमची मुलं मोठी झाल्यावर तुम्ही इतर ध्येयांचा पाठपुरावा करण्यास मोकळे असता. परंतु, बाळांचे संगोपन करताना ते शारीरिक आणि भावनिक दृष्ट्या खूप जास्त त्रासदायक ठरू शकते.
6. मोठ्या वयातील अंतर असलेली बाळं (Babies With a Larger Age Gap In Marathi )
हे तुम्हाला प्रत्येक मुलासाठी केंद्रित पद्धतीने वेळ काढू देते परंतु तुमच्या करिअर आणि सामाजिक जीवनावर त्याचे परिणाम दिसू लागतात.
7. भावनिक तयारी (Emotional Preparation)
नक्कीच, आपण सर्वकाही योजना कराल, आपण तर्कसंगत असाल आणि दुसर्या मुलाची योजना आखताना आपल्या आर्थिक गोष्टींचा विचार कराल. परंतु, तुम्हाला खरोखर दुसरे मूल हवे आहे की नाही आणि ते सर्व हाताळण्यासाठी तुम्ही तयार आहात का हे जाणून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. इतर कोणत्याही गोष्टीपेक्षा, भावनिकदृष्ट्या तयार असणे आवश्यक आहे.
प्रत्येक कुटुंब दुसऱ्या मुलाची निवड वेगळ्या पद्धतीने हाताळते. आरोग्याच्या समस्यांशिवाय कोणताही पर्याय इतरांपेक्षा चांगला नाही. तुमच्यासाठी सर्वोत्तम काय आहे ते निवडा आणि तुमच्या कुटुंबाचा विस्तार करण्यात झेप घ्या.
मेनोपॉज – रजोनिवृत्ती माहिती आणि लक्षणे
